Burun Deviasyonu Nedir?
Septum deviasyonu, halk arasında burun deviasyonu veya burun kemiği eğriliği olarak bilinen, yalnızca estetik bir problem olmayıp ciddi sorunlara sebep olabilen bir tür rahatsızlıktır. Normal şartlarda, burun anatomik yapısı gereği nazal septum adı verilen kemik ve kıkırdaktan bir yapıyla iki tünele ayrılır. Ancak kimi zaman doğuştan gelen veya sonradan oluşan anatomik bozukluklar sebebiyle nazal septum olması gereken konumdan saparak burun tünellerinden birini daraltmakta, nefes almayı zorlaştırmaktadır. Bu duruma tıpta burun deviasyonu veya septum deviasyonu adı verilmektedir. Kelime anlamı olarak “sapma” anlamını taşıyan “deviasyon” sözcüğü, esasında nazal septumun anatomik olarak doğru olan konumdan sapıp eğrilmesini ve burundan nefes almayı zorlaştırmasını ifade eder.
Halk ağzında burun kemiği eğriliği olarak da bilinen bu rahatsızlık, burunda hava geçişini sağlayan tünel benzeri yapıların ortada bulunan kemik ve kıkırdak yapının (nazal septum) eğrilerek hava geçişini engellemesiyle ortaya çıkar. Burunda gerçekleşen herhangi bir tıkanıklık, solunum sistemini doğrudan etkilediği için septum deviasyonu oldukça ciddi bir problem olarak görülmektedir. Burun tıkanıklıkları yalnızca yaşam kalitesini olumsuz etkilemekle kalmaz; yetersiz solunuma sebep olduğu için ileride çeşitli hastalıklara sebebiyet verebileceğinden ötürü mutlaka ciddiye alınmalı ve uzman bir doktora görünülmelidir.
Burun Deviasyonu Belirtileri Nelerdir?
Hastalık teşhisi mutlaka uzman bir doktor tarafından yapılmalıdır ancak bu rahatsızlığa dair çeşitli semptomlar, hastalara ipuçları verebilir. Septum deviasyonuna dair herhangi bir belirti durumunda mutlaka Kulak Burun Boğaz alanında çalışan bir doktora başvurulmalı, gerekli tetkikler sonucunda teşhis konulduğu takdirde tedaviye başlanmalıdır. Burun kemiği eğriliğinin olası belirtileri şunlardır:
- Burunda tıkanıklık,
- Genellikle burun kanallarından birinde akıntı veya tıkanıklık (nazal septum eğriliği bir kanalı küçültür),
- Sık sık yaşanan burun kanamaları,
- Baş ağrısı
- Yüzde yer yer yaşanan ağrılar,
- Sinüzit,
- Geniz akıntısı,
- (Bebeklerde ve çocuklarda) sesli solunum.
Burun Kemiği Eğriliği Ne Gibi Sorunlar Doğurabilir?
Burun deviasyonu, yalnızca burunda tıkanıklığa sebep olmakla kalmaz, aynı zamanda hayat kalitesini oldukça düşüren birçok problemi de beraberinde getirir. Nazal septum eğriliğinin sebep olduğu sorunlar aşağıdaki gibidir:
- (Genellikle tek taraflı) burun tıkanıklıkları, solunumda güçlük,
- Burun solunumunun zorlaşması sebebiyle gelişen uyku apnesi ve horlama,
- Kulakta sıvı birikmesi,
- Östaki borusunda tıkanıklık,
- Baş ve yüz ağrıları,
- Geniz akıntısı, sinüzit, faranjit ve bronşit gibi hastalıkların kronikleşmesi,
- Sık sık yaşanan burun kanamaları.
Septum Deviasyonu Teşhisi Nasıl Konur?
Her hastalık gibi, burun deviasyonu için de kesin tanı mutlaka uzman bir doktor tarafından konulmalı, tedavi ise doktor gözetiminde gerçekleştirilmeli. Yukarıdaki semptomları taşıyan hastaların doktora görünmesi durumunda, çeşitli tetkikler gerçekleştirilerek teşhis konulur. Bir uzmana başvurmak için gerekli olan en güçlü semptomlardan biri, hastanın gece burundan değil de ağızdan solunum yapmak zorunda kaldığını gösteren, uyandığında fark edilen ağız kuruluğudur. Hastanın hikayesi değerlendirilerek diğer ihtimallerin elenmesi için daha detaylı, bilimsel incelemeler yapılmaktadır.
Septum deviasyonu teşhisi, detaylı endoskopik muayenelerle ortaya konulur. İnce çubuklar şeklinde endoskopi aletleriyle hastanın burun tünelleri gözlemlenir. Rinomanometrik ölçümlerle solunum kalitesi değerlendilirken, akustik rinometri tetkik yöntemiyle burun kanallarının hacmi ve darlığı objektif olarak belirlenir. Burun kemiği eğriliği teşhisinde hastanın hikayesi ve semptomları, objektif bilimsel verilerle birleştirilir.
Burun Kemiği Eğriliği Nasıl Tedavi Edilir?
Gerekli tetkikler yapılıp teşhis konulduğu takdirde, mutlaka tedaviye başlanarak hayat kalitesi mümkün olduğunca artırılmalı, ilerleyebilecek sorunlar engellenmelidir. Hastanın durumuna göre, solunumu zorlaştıran septum deviasyonu için ameliyat kararı verilebilmektedir.
Burun orta hattında bulunan kemik ve kıkırdak yapı (nazal septum) anatomik olarak olması gerektiği gibi ince ve düz bir yapıda değilse ve hastanın solunumu ile yaşam kalitesini düşürecek derecedeyse Septoplasti adı verilen bir ameliyat, soruna çözüm olmaktadır.
Septoplasti ameliyatı, burnun altından ufak bir kesi gerçekleştirilerek, burnun içinde solunumu engelleyen kemik dokuların alınıp mevcut kıkırdak dokularla yeniden düzenlendiği operasyonlardır. Bu tür bir ameliyat sonrasında burnun dış görünüşüne dair herhangi bir değişiklik veya bozulma görülmez.
Septum deviasyonu toplumda oldukça sık görülen bir problem olmakla beraber, her hastanın yaşamını büyük ölçüde etkilememektedir. Ameliyat kararı genellikle hastalığın durumunun ilerlediği, nefes almayı oldukça zorlaştırdığı veya imkansız hale getirdiği durumlarda verilir.
